Prezesi LTR

Jan Mangold Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Jan Mangold

(prezes w latach 1955-1958)

Urodził się 21 marca 1885 r. w Zaszkowie powiatu żółkiewskiego (teren zaboru austriackiego). Wykształcenie zdobywał we Lwowie i Stanisławowie. Po maturze w 1907 roku ukończył eksternistyczne Seminarium Nauczycielskie i w tym zawodzie rozpoczął pracę, ciągle się dokształcając. W latach 1909-1910 odbył służbę wojskową. Był uczestnikiem I wojny światowej, a także wojny polsko-bolszewickiej, podczas której uzyskał stopień kapitana.

Po ukończeniu w 1923 r. w Krakowie Wyższego Kursu Nauczycielskiego podjął pracę nauczyciela w Nowym Targu, a następnie pełnił funkcję kierownika szkoły w Rybniku, inspektora szkolnego w Wodzisławiu i wizytatora szkół powszechnych w województwie śląskim.

W marcu 1938 r. Jan Mangold wraz z rodziną przeniósł się na Lubelszczyznę. Tu rozpoczął pracę na stanowisku inspektora szkolonego w Tomaszowie Lubelskim. Od 1939 r. tę funkcję kontynuował w Lubartowie. W czasie II wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną. Był współorganizatorem Tajnego Nauczania, wchodził  w skład Komisji Egzaminacyjnej. Działał też w PCK, PSS „Społem” i innych. W sytuacjach niebezpiecznych inspektorowi Mangoldowi pomagała znajomość języka niemieckiego, a także swoisty takt, rozwaga i doświadczenie wojskowe. Taka postawa uchroniła niejednego nauczyciela i mieszkańca od prześladowań, obozów, śmierci.

Z dniem 30 czerwca 1947 r. Jan Mangold został przeniesiony w stan spoczynku. Uczył jeszcze kilkanaście lat, w niepełnym wymiarze godzin, młodzież licealną w lubartowskiej jedenastolatce. Do ostatnich dni życia  kontynuował działalność społeczną. Był współzałożycielem w dniu 11 września 1955 r. Koła Miłośników Historii, został wybrany jego pierwszym prezesem i pełnił tę funkcję przez trzy lata, do końca swego życia.

Jan Mangold zmarł 18 marca1958 r. w wieku 73 lat i spoczywa w rodzinnym grobie na lubartowskim cmentarzu parafialnym.

W dniu 11 listopada 2015 r. został wpisany do Księgi Pamięci Miasta Lubartów „Pamięć i Zobowiązanie” dla przypominania jego zasług następnym pokoleniom.

Adam Owsikowski Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Adam Owsikowski

(prezes w latach 1958–1963)

Urodził się 14 marca 1908 r. w Lubartowie. Po maturze ukończył Seminarium Nauczycielskie w Szczebrzeszynie, a następnie Wyższy Kurs Nauczycielski w Warszawie– w zakresie historii i języka polskiego.

Pracę nauczycielską  rozpoczął w 1928 r. w powiecie Biała Podlaska, potem w Chełmie Lubelskim. Od 1940 r. pracował w powiecie lubartowskim, już jako kierownik szkoły w Abramowie (1940-1945), Nowodworze (1945-1952), Lubartowie – Szkoły Podstawowej nr 2 (1952-1963). Mieszkając i pracując w Lubartowie był współzałożycielem w 1955 r. Koła Miłośników Historii, a w latach 1958-1963 prezesem Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Lubartowskiej. W tym okresie pełnił funkcję radnego Rady Miejskiej.

Współredagował pięć tomów publikacji „Lubartów i Ziemia Lubartowska”, sam pisał ciekawe artykuły do tego wydawnictwa, m.in. „Kronikarze są potrzebni” i osobiście prowadził Kronikę Szkoły Podstawowej nr 2.

Jego śmierć była nieodżałowaną i przedwczesną, bo zmarł w wieku 55 lat, w dniu 12 lutego 1963 r. Spoczywa w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.

Feliks Wiśniewski Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Feliks Wiśniewski

(prezes w latach 1966–1970)

Urodził się 19 maja 1907 r. w Niedźwiadzie powiatu lubartowskiego. Po ukończeniu gimnazjum odbył praktyki biurowe w Sądzie Pokoju w Niedźwiadzie i w urzędzie gminy Tarło. Z dniem 1 września 1924 r. podjął pracę w urzędzie gminy Serniki na stanowisku pomocnika sekretarza. Od 1 listopada 1927 r. przeniósł się do pracy w Wydziale Powiatowym Sejmiku Lubartowskiego. W okresie luty 1929 – wrzesień 1930 odbył służbę wojskową. Od 1 października 1930 r. powrócił do pracy w Wydziale Powiatowym. Stąd później przeniósł się do Zarządu Miejskiego, gdzie pełnił funkcję zastępcy sekretarza, a następnie sekretarza. W międzyczasie prowadził pracę samokształceniową i złożył egzamin przed Państwową Komisją Weryfikacyjno-Kwalifikacyjną w Lublinie. Z dniem 15 lutego 1950 r. Feliks Wiśniewski został przeniesiony do Wydziału Powiatowego, gdzie pełnił różne funkcje, a w styczniu 1958 r. został powołany na stanowisko przewodniczącego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Lubartowie. Stanowisko piastował do grudnia 1967 r. Od 1 kwietnia 1968 r. pracował na stanowisku prezesa Zarządu Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej, do chwili przejścia na emeryturę.

Feliks Wiśniewski był człowiekiem wrażliwym na ludzkie losy, co wynikało z wychowania w chłopskiej rodzinie i znajomości trudu pracy rolnika. Od 1946 r. był działaczem ruchu ludowego. Przez kilka kadencji sprawował funkcję radnego powiatowego, był też radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej. Jako wychowanek wsi, ze znajomością jej tradycji i historii, bliskie mu były sprawy regionu lubartowskiego, dla którego pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji społecznych. W 1955 r. był jednym ze współzałożycieli Koła Miłośników Historii i jego aktywnym członkiem. Był współorganizatorem lubartowskiego eksperymentu pn. „Wiejska szkoła ośrodkiem życia kulturalno-oświatowego”. W latach 1966-1970 pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Lubartowskiej. Za całokształt działalności społeczno-kulturalnej w 1985 r. otrzymał tytuł Honorowego Członka Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego.

Zmarł 8 stycznia 1986 r. i spoczywa w rodzinnym grobie na lubartowskim cmentarzu parafialnym.

Józef Lulek Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Józef Lulek

(prezes w latach 1971–1976)

Józef Lulek urodził się 15 marca 1905 r. w Popkowicach, gmina Urzędów. Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim uzyskał stopień magistra filologii polskiej. Jako nauczyciel pracował w Lublinie i Białej Podlaskiej. Do Lubartowa przybył z rodziną na początku II wojny światowej i tu zatrudniony został z dniem 11 listopada 1940 r. w Spółdzielni „Rolnik” jako pomocnik magazyniera. W okresie 18.VII. 1941 – 21.VII. 1944 był  więziony najpierw w Radzyniu Podlaskim, a następnie na Zamku Lubelskim, pod zarzutem uchylania się od rejestracji jako oficer rezerwy, za co otrzymał wyrok kary śmierci. Dzięki staraniom żony i znajomych z konspiracji, kara śmierci została zamieniona na pięć lat ciężkiego więzienia.

Józef Lulek po wojnie przez 10 lat pracował jako nauczyciel w Lublinie, Tomaszowie Lubelskim, Bychawie. W latach 1954-1970 był etatowym nauczycielem języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym w Lubartowie. Poza lekcjami prowadził Koło Recytatorskie. Oprócz programów poetyckich prezentowanych na uroczystościach szkolnych i lokalnych, a niejednokrotnie i wojewódzkich, jego recytatorzy byli laureatami turniejów wojewódzkich, a kilkoro z nich również centralnych.

W latach 60. Józef Lulek jako instruktor godzinowy Powiatowego Domu Kultury prowadził Amatorski Zespół Teatralny i wyreżyserował kilka sztuk, wystawianych w mieście i podczas organizowanych przeglądów.

Po przejściu na emeryturę w 1970 r. jeszcze przez kilka lat pracował w Liceum Ogólnokształcącym jako polonista w niepełnym wymiarze godzin. Jednocześnie kierował Ogniskiem Metodycznym Języka Polskiego. Swoją aktywność na rzecz środowiska Józef Lulek poszerzył jeszcze w 1955 r. będąc współzałożycielem Koła Miłośników Historii. I od tej chwili okazał się wielkim pasjonatem regionalizmu lubartowskiego. W zarządzie Koła Miłośników Historii, a następnie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Lubartowskiej, przekształcone w 1977 r. w Lubartowskie Towarzystwo Regionalne, od początku pełnił czołowe funkcje: sekretarza (dziesięć lat), prezesa, dwukrotnie wiceprezesa i do końca życia członka zarządu. Przez 30 lat był członkiem Komitetu Redakcyjnego wydawnictwa „Lubartów i Ziemia Lubartowska” oraz autorem bibliografii do tej publikacji, a także blisko 30 artykułów i wierszy. Ponadto wygłaszał wiele pogadanek na temat regionalizmu w szkołach, zakładach pracy i różnego rodzaju spotkaniach, czym przyczynił się do rozwoju składu członkowskiego i gromadzeniu pamiątek z dziedziny kultury materialnej do Muzeum Regionalnego. Tematykę regionalną popularyzował też jako przewodnik wycieczek.

Józef Lulek dzięki swojej aktywności zaliczany był do najbardziej znanych regionalistów Lubelszczyzny. Niejednokrotnie reprezentował towarzystwa regionalne Lubelszczyzny na zjazdach i kongresach krajowych.

W uznaniu Jego regionalnej działalności w 1984 r. nadany mu został tytuł Honorowego Członka Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego. Jako jeden z pierwszych w 1985 r. otrzymał nagrodę im. dra Zygmunta Klukowskiego przyznawaną za wybitne zasługi w rozwoju regionalizmu lubelskiego.

Józef Lulek zmarł 24 kwietnia 1988 r. w wieku 83 lat i spoczywa w rodzinnym grobie na lubartowskim cmentarzu parafialnym.

W dniu 3 maja 2013 r. wpisany został do Księgi Miasta Lubartów „Pamięć i Zobowiązanie”, która utrwala i przypomina wielce zasłużonych lubartowian.

Roman Kornacki Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Roman Kornacki

(prezes w latach 1976–1992)

Urodził się 13 czerwca 1934 r. Pochodzi ze wsi Izabelmont, gmina Wielkie
w powiecie lubartowskim. W 1955 r. ukończył w Lublinie Liceum Pedagogiczne, a potem Studium Nauczycielskie (SN) w zakresie geografii. W 1970 r. ukończył systemem zaocznym Uniwersytet Gdański, uzyskując tytuł magistra pedagogiki. Odbył tez studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania, otrzymując III stopień specjalizacji zawodowej. Od 1953 r. był nauczycielem szkół podstawowych w Borysowie i Wolicy. W latach 1956-1959 pracował w Wydziale Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Lubartowie. Od września 1959 r. objął kierownictwo Szkoły Podstawowej w Łucce. W latach 1963-1970 pełnił funkcję zastępcy powiatowego inspektora szkolnego. W latach 1970-1990 był dyrektorem Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 w Lubartowie.

Roman A. Kornacki z dniem 7 lipca 1958 r. wpisał się na listę członków Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Lubartowskiej, a w latach 1976-1992 pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego. W tym czasie przewodniczył Komitetowi Redakcyjnemu wydawnictwa „Lubartów i Ziemia Lubartowska”, do którego napisał 19 artykułów. Był inicjatorem i współorganizatorem kół regionalnych w Abramowie, Kocku, Ostrowie Lubelskim oraz spotkań regionalistów w Kozłówce, Woli Osowińskiej, Niedźwiadzie, a także sesji popularnonaukowych w Lubartowie, Kamionce, Ostrowie Lubelskim, Michowie.

Roman A. Kornacki był aktywnym działaczem politycznym, społecznym i regionalnym. Współuczestniczył w realizacji eksperymentu lubartowskiego „Szkoła na wsi ośrodkiem życia kulturalno-oświatowego”. Był wieloletnim radnym powiatu i miasta Lubartowa, a w latach 1988-1990 przewodniczył Miejskiej Radzie Narodowej. W latach 2000-2002 był radnym Sejmiku Wojewódzkiego w Lublinie. W 1981 r. współorganizował Krajową Radę Regionalnych Towarzystw Kultury i przez cztery lata pracował jako członek Prezydium Rady w Warszawie. Wśród delegatów województwa lubelskiego uczestniczył w spotkaniach Regionalnych Towarzystw Kultury: w Olsztynie (1976), Nowym Sączu (1981), Poznaniu (1986), Lublinie (1990).

Roman Kornacki za swoją działalność społeczno-kulturalną otrzymał: odznaki „Zasłużony Działacz Kultury”, „Za Zasługi dla Lubelszczyzny”, „Zasłużony dla Miasta Lubartowa”, nagrodę Ministra Kultury i Sztuki.

Za  całokształt działalności społeczno-regionalnej Walne Zebranie w 1992 r. nadało Romanowi A. Kornackiemu tytuł Honorowego Członka Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego.

Maria Kozioł Lubartowskie Towarzystwo Regionalne

Maria Kozioł

(prezes w latach 1992-2021)

Pochodzi z Nowodworu k/Lubartowa. Po maturze w Liceum Ogólnokształcącym w Lubartowie ukończyła roczny kurs w Komisji Rejonowej w Lublinie, uzyskując w 1957 roku świadectwo dojrzałości Liceum Pedagogicznego. Przez siedem lat pracowała w Wydziale Oświaty i Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Lubartowie. W tym czasie należała do amatorskiego chóru oraz na prośbę młodzieży pracującej założyła zespół taneczny. Z dniem 1 października 1961 r. powołana została na stanowisko nowoutworzonego Powiatowego Domu Kultury i funkcję tę pełniła 10 lat, szeroko współpracując z organizacjami i instytucjami oraz ze Stowarzyszeniem Miłośników Ziemi Lubartowskiej. Była też dwie kadencje radną Miejskiej Rady Narodowej i aktywnie działała w zarządach Towarzystw: Wiedzy Powszechnej, Ligi Kobiet, Związku Młodzieży Wiejskiej. W okresie kierowania Powiatowym Domem Kultury ukończyła trzyletnie Państwowe Zaoczne Studium Oświaty i Kultury Dorosłych w Warszawie. W latach 1971-1996 pracowała w Wojewódzkim Domu Kultury w Lublinie, skąd dużą pomocą służyła powiatowi lubartowskiemu w zakresie kultury. Wówczas w 1977 r. ukończyła zaoczne studia na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UMCS, uzyskując tytuł magistra pedagogiki w zakresie pracy kulturalno-oświatowej.

Maria Kozioł, pracując jeszcze w Powiatowym Domu Kultury, w 1976 r. wpisała się na listę członków Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego. Od 1980 r. przez trzy czteroletnie kadencje pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego zarządu. W dniu 22 listopada 1992 r. wybrana została na przewodnicząca zarządu – prezesa LTR i tę funkcję pełniła przez siedem kadencji – do 2020 r. W tym okresie pod jej kierunkiem Towarzystwo wydało dziewięć kolejnych tomów publikacji „Lubartów i Ziemia Lubartowska” (1993-2020), do których napisała samodzielnie, bądź współautorsko 19 artykułów i 16 biogramów zasłużonych mieszkańców miasta i powiatu. Natomiast od 1959 r. opracowywała w formie kroniki do tego wydawnictwa ważniejsze wydarzenia społeczno-kulturalne. Z jej inspiracji i staraniem, LTR wydało zbiór wierszy o Lubartowie „Jedyne takie miejsce na ziemi” (2004), zbiór esejów Mirosława Dereckiego „Mój Lubartów” (2008), „Legendy lubartowskie” Andrzeja Monastyrskiego (2015 i wznowienie 2019), a także współfinansowało monografie najbardziej utytułowanych w powiecie zespołów ludowych z Ostrówka (1998) i Rozkopaczewa (2000) oraz tomik wierszy „Z pieśnią podniebną” poetki ludowej Heleny Kołodziej  z Wielkolasu (2011). Ponadto była współorganizatorką licznych wystaw, sesji popularnonaukowych, spotkań, konkursów, jubileuszy, imprez okolicznościowych. Służyła merytoryczną pomocą zespołom amatorskim w powiecie, wraz z zadbaniem o ich właściwe stroje ludowe.

Za wybitne zasługi w rozwoju regionalizmu lubelskiego, Maria Kozioł otrzymała w 2006 r. Nagrodę im. dra Zygmunta Klukowskiego.

Inne nagrody to:
– Nagroda Kulturalna Województwa Lubelskiego (2006)
– Odznaka Honorowa ZASŁUŻONY DLA KULTURY POLSKIEJ (2008)
– Nagroda Stowarzyszenia Alwernia Franciszkańskie Dzieło Promocji Młodzieży i Rodziny – PAX ET BONUM (2012)
– Nagroda ANGELUS – 2012 (2013)
– Tytuł ZASŁUŻONY dla MIASTA LUBARTOWA (2013)
– Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadany przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (2020)
– Godność Członka Honorowego LTR (2021)
– Nagroda Burmistrza Miasta (2021)

Ewa Sędzimierz prezes LTR

Ewa Sędzimierz

(prezes od 2021)

Historyk, nauczyciel, regionalistka, pracująca okresowo w lubartowskich szkołach, w latach 2011 – 2019 naczelnik wydziału oświaty, kultury i sportu UM w Lubartowie, od 2019 r. dyrektor Muzeum Ziemi Lubartowskiej.

Od początku swojej działalności zawodowej podjęła współpracę z placówkami kultury w Lublinie i Lubartowie, w tym Ośrodkiem Brama Grodzka, Muzeum Wsi Lubelskiej, MBP, LOK, PMDK a także z LTR i Muzeum Regionalnym w Lubartowie (od 2015 – Muzeum Ziemi Lubartowskiej). Na przestrzeni lat zaowocowało to szeregiem przedsięwzięć o charakterze artystycznym i edukacyjnym, zwłaszcza w obszarze historii regionalnej.

Pomysłodawca i współorganizator szeregu spotkań, warsztatów, turniejów, gier historycznych, przedstawień, inscenizacji i projektów historycznych adresowanych do uczniów z terenu miasta i powiatu lubartowskiego. Od 1989 r. w ramach współpracy ze środowiskiem kombatantów 27.Wołyńskiej Dywizji Piechot AK współorganizowała obchody kolejnych rocznic wyzwolenia Lubartowa połączone ze spotkaniami z kombatantami Armii Krajowej, wystawami, konkursami i programami edukacyjno- artystycznymi. Członek Komitetu budowy pomnika Armii Krajowej w Lubartowie, w 2014 r. współorganizowała uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej 27 WDP AK na budynku dworca kolejowego.

W latach 1994 – 1998 osiągnęła I, II i III stopień specjalizacji zawodowej z historii, w następnych latach uzyskała stopień nauczyciela dyplomowanego, egzaminatora i eksperta MEN. Od 2013 r. doktor nauk humanistycznych w zakresie historii nowożytnej. Badacz historii Lubartowa, autorka szeregu artykułów zamieszczanych w lokalnych wydawnictwach, zaangażowana w działania redakcyjne monografii Lubartowa „Lubartów w dziejach” (2018).

Od roku 1996 związana z LTR, od 2004 r. członek Zarządu Towarzystwa. Inicjatorka i organizatorka wielu przedsięwzięć popularyzujących historię Lewartowa – Lubartowa: autorka scenariuszy części artystycznych na miejskie i regionalne jubileusze i uroczystości, współorganizatorka konkursów, gier miejskich, imprez o charakterze poznawczym, dedykowanych mieszkańcom w różnym wieku.

Przez 8 lat jako naczelnik wydziału Urzędu Miasta organizowała i nadzorowała szereg przedsięwzięć o charakterze kulturowym i tożsamościowym. Pomysłodawca (od 2011 r.) miejskiej księgi Pamięć i Zobowiązanie i organizator uroczystych wpisów zasłużonych lubartowian. Inicjatorka i przez 7 lat koordynator imprezy miejskiej Annowanie – zlotu Anek realizowanego wspólnie z parafią św. Anny, która wpisała się w kalendarz wakacyjny Lubartowa i regionu. Pomysłodawczyni i od r. 2015 organizatorka Imienin Miasta – imprezy propagującej symbole miejskie, historię, tradycje ale i stawiającej na nowoczesne formy aktywności poznawczej i artystycznej.

Zainicjowała i współorganizowała (2013 r.) lubartowski Uniwersytet Trzeciego Wieku, przewodnicząca Rady Programowej, wykładowca z zakresu historii regionalnej.

W r. 2019 zaproponowała nowe przedsięwzięcie zatytułowane Lubartowski Piknik Regionalny, mający być imprezą nawiązującą do tradycji ludowych miasta i powiatu, prezentującą dorobek artystyczny ludowych zespołów i twórców ale także miejscem prezentacji współczesnych form  artystycznych czerpiących z bogactwa regionu.

Od 17 lipca 2021 r. prezes Lubartowskiego Towarzystwa Regionalnego.